Salon Plakatu Polskiego
17. SPP
Zaistniała pilna potrzeba rewizji formuły Salonu Plakatu Polskiego. W związku z koniecznością opracowania nowych założeń, w roku bieżącym 17 edycja Salonu nie odbędzie się. Wszystkich zainteresowanych prosimy o monitorowanie naszej strony internetowej.
Mariusz Knorowski
Kurator Muzeum Plakatu w Wilanowie
Otwarty na nowości
Idea Salonu Plakatu Polskiego narodziła się z inspiracji wystawą Międzynarodowy Salon Plakatu – Paryż 1986, zorganizowaną w 1987 r. w Muzeum Plakatu w Wilanowie we współpracy z Association Internationale des Arts Plastiques (AIAP) w Paryżu pod auspicjami UNESCO. Początkowo pełna nazwa przeglądu brzmiała “Wiosenny Salon Plakatu Polskiego”, a jego pierwsza edycja miała miejsce w 1988 r. Wiosenny Salon Plakatu odbywał się w latach 1988-1994. Od 1997 r. wystawę, już pod nazwą Salon Plakatu Polskiego, zaczęto organizować co dwa lata, naprzemiennie z Międzynarodowym Biennale Plakatu. I tak w późniejszych latach aż do współczesności, z założenia miała to być wystawa niejako uzupełniająca, a wręcz nawet opozycyjna wobec Biennale.
Salon Plakatu Polskiego jest otwartym przeglądem współczesnej sztuki plakatu, organizowanym w trybie dwuletnim. Wystawa ma zasięg ogólnopolski, mogą w niej brać udział aktywni zawodowo graficy-projektanci oraz studenci ostatnich dwóch lat wyższych uczelni plastycznych. Zgodnie z regulaminem, eksponowane winny być wszystkie plakaty nadesłane przez artystów, bez selekcji, bez konkursu, bez wygranych i przegranych. Ekspozycja organizowana jest według kolejności alfabetycznej nazwisk uczestników. Tym samym prace początkujących autorów mogą wisieć obok dzieł dojrzałych twórców albo profesorów uczelni artystycznych. Oczywiście prace nadesłane na Salon Plakatu Polskiego mogą być zgłaszane również na Międzynarodowe Biennale Plakatu.
Ostatnio ciągły rozwój sztuki plakatu zmusił organizatorów do wprowadzenia niewielkich zmian w regulaminie tej imprezy o wieloletniej tradycji. Coraz większa obfitość dzieł, coraz większa liczba artystów zajmujących się plakatem, coraz większa różnorodność i produktywność środowisk twórczych, nie tylko prześcignęła oczekiwania i prognozy krytyków, ale przerosła również wystawiennicze możliwości Muzeum Plakatu w Wilanowie. Tym samym, ze względu na ograniczenia wynikające z przestrzeni ekspozycyjnej, organizatorzy zastrzegli sobie prawo do zmniejszenia ilości zgłoszonych plakatów. Aby jednak zachować neutralny i otwarty charakter przeglądu artystycznego, kwestię wyboru prac pozostawiono artystom. Jak głosi regulamin: “prosimy o ponumerowanie zgłaszanych plakatów tak, aby możliwa była ich selekcja, poczynając od najdalszych numerów. Wspomniane działania będą wykonywane jedynie w sytuacji braku miejsca w galeriach, zgodnie z zachowaniem proporcji ilości zgłaszanych dzieł”.
Salon Plakatu Polskiego stanowi prawdopodobnie największy przegląd współczesnej sztuki projektowania graficznego w Polsce. Siłą rzeczy staje się również jedną z ciekawszych imprez kulturalnych, bowiem w plakacie odbija się całe życie kulturalne i społeczne naszego kraju z ostatnich lat. Ale tak naprawdę, nie to decyduje o wyjątkowości tej wystawy. Najważniejsze dla nas, artystów i organizatorów, są żywiołowość i egalitarność Salonu Plakatu Polskiego. Różnorodność, wielowątkowość, aktualność – te cechy najlepiej oddają charakter ekspozycji. Widzowie przychodzą na Salon Plakatu Polskiego, aby tutaj oglądać najnowsze prace młodych artystów i uznanych mistrzów, obserwować narodziny nowych gwiazd sztuki plakatu. Wielu artystów podpatruje na wystawie osiągnięcia swoich kolegów z branży. Z kolei krytycy odwiedzają Salon Plakatu Polskiego, aby prześledzić rozwój nowych trendów, które w zalążkowej formie pojawiają się na ekspozycji. Bowiem Salon Plakatu Polskiego chwyta “na gorąco” to, co dzieje się w polskiej sztuce i kulturze. Stąd też niektórzy mówią wręcz o Salonie Plakatu Polskiego jako o wystawie spod znaku guerilla art, o artystycznej partyzantce w galeriach Muzeum Plakatu w Wilanowie.
Czasem można usłyszeć zarzuty, że wystawa sprawia wrażenie chaotycznej, trudno wyciągnąć z niej jakieś wnioski, bowiem brak jej ogólnej tezy albo myśli przewodniej. Cóż, Salon Plakatu Polskiego jest soczewką, w której skupia się całe spektrum artystycznych dokonań, najbardziej różnorodne, czasem przeciwstawne tendencje estetyczne i wektory rozwoju sztuki projektowania graficznego. Aby dostrzec ogólny kształt zjawisk, ujrzeć panoramę dziejów, potrzebne jest nabranie pewnego dystansu, pewne “odejście”, jak podczas oglądaniu obrazów. Tymczasem zwiedzając Salon Plakatu Polskiego, widz zanurza się w wartkim nurcie współczesności, przygląda się zdarzeniom, które wciąż się dokonują, uczestniczy w historii, która wciąż się tworzy. Salon Plakatu Polskiego jest idealną wystawą dla tych, którzy poszukują nowości, aktualności, bezpośredniego kontaktu z surowym materiałem. Na tej wystawie można zobaczyć w zarodku przyszłość sztuki plakatu.
Dlatego też postaramy się zrobić wszystko, aby zachować młodzieńczy charakter i żywiołowy temperament Salonu Plakatu Polskiego. Niech będzie to wystawa ponad podziałami i klasyfikacjami, wystawa pod znakiem równości i wolności kreacji. Niech zapanuje tutaj czysta, żywa sztuka plakatu. Oddajmy jej głos.
Rafał Nowakowski